Να μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία για το τελευταίο κατόρθωμα της Λίνας Μενδώνη.

Ενας ιδιωτης συλλέκτης, ο Λ.Στέρν, βρίσκεται να έχει στην κατοχή του 161 πολύτιμες αρχαιότητες του Κυκλαδικού Πολιτισμού. Πώς; Αγνωστο. Οι Έλληνες αρχαιολόγοι βεβαιώνουν πάντως ότι <<ευρήματα του πρωτοκυκλαδικού πολιτισμού ανευρίσκονται μόνο σε θέσεις της Ελλάδας και όσα βρίσκονται ή και διακινούνται στο εξωτερικό αποτελούν προϊόντα παράνομης εξαγωγής από ελληνικό έδαφος>>.

Στην υπόθεση όμως ανακατεύεται κι ένα νεοσύστατο Ινστιτούτο Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού του Ντέλαγουερ, για το οποίο όσοι ασχολούνται με την αρχαιολογία και τον πολιτισμό γενικώς, δεν γνωρίζουν κάτι. Ούτε κι όσοι ξέρουν να γκουγκλάρουν θα μάθουν κάτι περισσότερο. Διότι άγνωστο είναι το ΔΣ του, άγνωστο το καταστατικό του, δεν διαθέτει ιστοσελίδα και δεν έχει μέχρι εδώ αναπτύξει καμία δραστηριότητα, ούτε αναφέρεται σε κάποιο ξένο δημοσίευμα- αν εξαιρέσεις την τωρινή του ανάμειξη .

Παρόλα αυτά ο ιδιώτης συλλέκτης κ.Στερν αποφάσισε με ιδιωτικό συμβολαιογραφικό έγγραφο να «εισφέρει» στο Ινστιτούτο τα πρωτοκυκλαδικά. Στη συμφωνία μεταξύ Στερν και Ινστιτούτου τίθεται ως «όρος» η προηγούμενη έγκριση του ελληνικού κράτους για κατοχή της συλλογής από το Ινστιτούτο έως τις 10.09.2022. Τωρα κοντά δηλαδή, διότι μετά το Ινστιτούτο θα παραχωρήσει τις αρχαιότητες στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης ώστε αυτές να εκτεθούν «νομίμως για διάστημα 25+25 ετών>> και μετά από 50 χρόνια να «επιστρέψουν» ( ; ) στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης .

Τί θα έπρεπε να κάνει το ελληνικό Κράτος; Να διεκδικήσει τα ευρήματα που είναι σαφές ότι βρίσκονται παρανόμως στην ιδιωτική συλλογή Στερν. Τί κανει η ελληνική κυβέρνηση; Καταθέτει σχέδιο νόμου «Κύρωση της συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης και του Ινστιτούτου Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού του Ντέλαγουερ σχετικά με την επιστροφή στην Ελλάδα ιδιωτικής συλλογής αρχαιοτήτων 161 αρχαιοτήτων του κυκλαδικού πολιτισμού, ευρισκόμενης στη Νέα Υόρκη και την έκθεση αυτής στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης». Και διαφημίζει όλη αυτή την ιστορία ως «επιστροφή» των αρχαιοτήτων ενώ στην ουσία το ΥΠΠΟ αναγνωρίζει μέσω του νομοσχεδίου ως νόμιμο κάτοχο τον Στερν.

Αυτό επεσήμανε σε δεκάδες επιστολές του ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων. Αυτό επισημαίνει κι ο Σύριζα σε επιστολή του προς τον Τασούλα ως πρόεδρο της Βουλής και πρώην υπουργό Πολιτισμού: << χωρίς καν να γίνεται γνωστός ο τρόπος κατοχής της ανωτέρω συλλογής, το Ελληνικό Δημόσιο ουσιαστικά παραιτείται του δικαιώματος και της υποχρέωσης που έχει για τη νόμιμη και ηθικά επιβεβλημένη διεκδίκηση των 161 πολύτιμων αρχαιοτήτων του Κυκλαδικού Πολιτισμού που ανήκουν στην χώρα μας και που παρανόμως έχουν απομακρυνθεί από το έδαφός της, ενδεχομένως ακόμα και ως προϊόντα λαθρανασκαφών.Μια τέτοια ενέργεια όχι μόνο είναι νομικά και η ηθικά απαράδεκτη αλλά πολύ φοβούμαστε ότι θα αποτελέσει την αρχή για τη νομιμοποίηση δράσεων αρχαιοκαπηλίας και παράνομων εξαγωγών αρχαιοτήτων με τη «σφραγίδα», μάλιστα, της Βουλής των Ελλήνων, κάτι ανεπίτρεπτο ηθικά, νομικά και συνταγματικά>>.

Ωστόσο το αυτί της υπουργού Πολιτισμού δεν ιδρώνει. Κι εγώ που είμαι καχύποπτη ξέρετε τί σκέφτομαι μ΄όλη αυτή την ιστορία; Ότι κατά την άποψή μου πρόκειται για ένα κυνικό test drive στο τέλος της διαδρομής του οποίου η ταμπέλα ενδέχεται να γράφει «Γλυπτά Παρθενωνα». Είναι ένας τρόπος αναγνωρίζοντας ως «νόμιμη» την παράνομη κατοχή, να σου αναγνωριστεί τυποις μια ιδιοκτησία που αν θα έχει κάποιο αντίκρισμα θα είναι μετά από 50 χρόνια. Εν τω μεταξύ όμως εσύ θα έχεις πανηγυρίσει μαζί με τα φίλια Μέσα για την «επιστροφή» των θησαυρών, ενώ αυτό που σου επιστρέφεται είναι ένα πουκάμισο αδειανό. Κυρίως όμως θα έχεις πιστωθεί την «επιστροφή» επικοινωνιακά.

Και ας μην ξεχνάμε πόσο πόνταραν πρωθυπουργοί όπως ο Κ.Σημίτης στην επιστροφή τέτοιων αγαθών αναγνωρίζοντας πόσο θα ωφελούσε την εικόνα τους. Και ας μην ξεχνάμε κυρίως πόσο επέμενε εξαρχής ο νυν πρωθυπουργός Κ.Μητσοτάκης για το ίδιο θέμα, όταν τις πρώτες-πρώτες μέρες διακυβέρνησης, του ξέφυγε και μίλησε για «δανεισμό» των Γλυπτών. Ολο αυτό είναι μία κυνική επικοινωνιακή διαχείριση αρχαιολογικών θησαυρών με γνώμονα όχι το εθνικό όφελος αλλά την κυβερνητική προβολή. Είναι κάπως σαν εκείνες τις χάντρες στους ιθαγενείς. Ετσι αντιμετωπιζόμαστε. Με επικοινωνιακές χάντρες. Και σε 50 χρόνια βρε αδελφέ, ποιος ζει, ποιος πεθαίνει;

Επιμύθιο; Point of no return.

About Author